Çay Hakkında

Türkiye’de çay sanayisinin temeli 1878 yılında Japonya’dan getirilen tohumlarla ilk defa Bursa yöresinde yapılmıştır. İlk çay denemesinde başarı sağlanamamış olup Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan araştırmalar sonucunda Rize ve Artvin dolaylarında çay yetiştirilebileceği anlaşılmıştır. 1924 yılında 407 sayılı saya göre yöre halkı bu bitkinin dikimine özendirildi.Yine aynı yıl Rize Gündoğdu’da Çay Araştırma Enstitüsü kuruldu.                           

Türkiye’de çay sanayisi çay alanlarını ve üretiminin gelişmesi sonucu 1930 yıllarının sonuna değin elle, küçük atölyelerle işlenen çay 1936 yılında makinelerle işlenmeye başlamıştır. 1940 yılında yürürlüğe giren çay kanunu ile birlikte çay sanayisinin atılım yılları başladı. 1941’de Gündoğdu – Uzunkaya’da 1942’de Çayeli atölyeleri kuruldu.Bu atölyelerde günde 25 Kg. kapasiteli kıvırma makineleri ile üretim başladı. İlk büyük ölçekli çay fabrikası 1942 yılında Rize’de yapıldı. Tesis İngiltere’den gelecek makinelerin 2.dünya savaşı nedeni ile gecikmesinden dolayı 1947 üretime geçildi. Kuruluş yıllarında günde 60 ton yaş çay işleme kapasitesi vardı.

Çay ekim alanlarının gün geçtikçe genişlemesiyle yeni çay işleme fabrikalarına gereksinim arttı. 1970 yıllarında Rize’de 7 yeni çay fabrikası daha açıldı. Türkiye’de çay sanayisi başta devlet eliyle kurulmuştur. Çay sanayisi ve ticaretinde devlet tekeli ancak 4 Aralık 1984 tarih ve 3092 sayılı yasa ile kaldırılmıştır. Bu tarihten itibaren gerçek ve tüzel kişiler çay işleme ve paketleme fabrikaları kurup, işletmeye başlamışlardır. 1971 yılında 30.000 hektar olan üretim alanı 1991 yılında 89.000 hektar olmuş, günümüzde ise 767.000 dekar çay üretim alanı ve 204.000 çay üreticisi çay tarımı ile uğraşmaktadır. Sektörün milli gelire katkısı ise 450 milyon dolar civarındadır. Yıllık tüketim kişi başına 2,3 kilodur.